Jak przyjąć lub odrzucić spadek mieszkając za granicą?
Wyobraźmy sobie sytuację, w której osoba na stałe zamieszkująca poza granicami kraju, dowiaduje się, że zmarł jej krewny, mieszkający w Polsce. Potencjalny spadkobierca czuje się więc zobowiązany do uporządkowania spraw zmarłego, natomiast nie ma możliwości, aby przyjechać do Polski.
Co zrobić w takim przypadku? W jaki sposób poradzić sobie z piętrzącymi się formalnościami, podczas gdy nie możemy osobiście uczestniczyć w postępowaniu spadkowym?
Oczywiście najprostszym rozwiązaniem jest zawsze skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej. Doświadczony prawnik sporządzi w imieniu klienta stosowne pismo – jak na przykład wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, a przy wykorzystaniu obowiązujących przepisów – najprawdopodobniej nie będzie nawet konieczne osobiste stawiennictwo potencjalnego spadkobiercy w sądzie.
W niektórych przypadkach może się jednak okazać, że spadkobierca nie może sobie pozwolić na skorzystanie z reprezentowania przez profesjonalnego pełnomocnika. Wówczas warto przede wszystkim pamiętać o podstawowych regulacjach dotyczących dziedziczenia.
Po pierwsze – należy mieć na uwadze brzmienie art. 1015 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym spadkobierca powołany do spadku ma 6 miesięcy na jego odrzucenie od dnia, w którym dowiedział się o tytule swojego powołania.
Po drugie – trzeba ustalić, co tak naprawdę chcemy zrobić z ewentualnie odziedziczonym ‘majątkiem’. Jeżeli mamy pewność, że spadkodawca nie pozostawił żadnych długów – możemy przyjąć spadek wprost. Gdy wiemy lub przypuszczamy, że w skład spadku mogą wchodzić także długi – wówczas zasadne będzie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (czyli do czynnego stanu spadku – bez długów) lub nawet całkowite odrzucenie spadku.
Po trzecie – warto też pamiętać, że zgodnie ze znowelizowanymi przepisami kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca nie złoży w ustawowym terminie żadnego oświadczenia spadkowego, oznaczać to będzie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Istotny jest również fakt, że wszystkie wskazane powyżej oświadczenia można złożyć we właściwym terytorialnie konsulacie RP. Tam – w obecności konsula – spadkobierca składa własnoręczny podpis pod oświadczeniem spadkowym. Co ważne – nie wystarczy samo poświadczenie przez konsula przed upływem ustawowego terminu do odrzucenia spadku, konieczne jest jeszcze, aby pismo to wpłynęło przed jego upływem do sądu lub żeby zostało nadane w polskiej placówce pocztowej.
Bardzo często zdarzają się także sytuacje, w których nasi klienci chcą wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku, lecz obawiają się, że będą zmuszeni do uczestnictwa w posiedzeniach sądu, który będzie musiał przeprowadzić dowód z ich przesłuchania oraz odebrać od nich zapewnienia spadkowe. Nic bardziej mylnego! W takim przypadku zawsze można skorzystać z tzw. pomocy prawnej, czyli przesłuchania danej osoby mieszkającej za granicą przed odpowiednim organem RP – najbliższym jej aktualnego miejsca zamieszkania. W ten sposób zminimalizujemy koszty i ewentualne niedogodności związane z podróżą do kraju, a sąd po otrzymaniu od konsula odpowiednich dokumentów, będzie mógł wydać stosowne postanowienie potwierdzające nabycie spadku po zmarłym.
Zapraszam do kontaktu, jeżeli zdecydują się Państwo na pomoc kancelarii w poprowadzeniu sprawy spadkowej. Naszą ofertę staramy się każdorazowo dopasowywać do Państwa oczekiwań i możliwości finansowych.